Κάπνισμα και καρδιοπάθεια




Από τον Μιχάλη Κυριακίδη


  Α
ν ένας καπνιστής διακόψει το κάπνισμα πριν την ηλικία των 35 χρόνων, αποφεύγει κατά 90% τον κίνδυνο καρκίνου των πνευμόνων, ενώ σε οποιαδήποτε άλλη ηλικία μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. Ακόμη αν διακόψει το κάπνισμα μετά από έμφραγμα της καρδιά διπλασιάζει το προσδόκιμο επιβίωσης. Επίσης, η πιθανότητα εμφράγματος μειώνεται στο μισό ένα χρόνο μετά τη διακοπή του καπνίσματος.
          Η διακοπή του καπνίσματος απαλλάσσει από την κακοσμία του στόματος, τον καθημερινό βήχα, την εύκολη κόπωση και τη δύσπνοια σε κάθε σωματική δραστηριότητα, ενώ βελτιώνει τη γεύση, την όσφρηση, την απόδοση στην εργασία και τη σεξουαλική ικανότητα.


Τα κέρδη από τη διακοπή του καπνίσματος

Έγκυρα δεδομένα από τις Καρδιολογικές Εταιρείες της Αμερικής, της Ευρώπης και της Ελλάδας παρουσιάζουν τα παρακάτω, ομολογουμένως εκπληκτικά, ευρήματα μετά από διακοπή του καπνίσματος:

20 λεπτά από το τελευταίο τσιγάρο
o       Η αρτηριακή πίεση κι ο καρδιακός σφυγμός πέφτουν σε φυσιολογικές τιμές
o       Η θερμοκρασία των άκρων (χεριών/ποδιών) αυξάνει σε φυσιολογικά επίπεδα

8 ώρες από το τελευταίο τσιγάρο
o       Το μονοξείδιο του άνθρακα στο αίμα πέφτει σε φυσιολογικές τιμές
o       Τα επίπεδα του οξυγόνου στο αίμα αυξάνουν

24 ώρες από το τελευταίο τσιγάρο
o       Αρχίζει να μειώνεται ο κίνδυνος αιφνίδιου καρδιακού επεισοδίου

48 ώρες από το τελευταίο τσιγάρο
o       Αρχίζει η αναγέννηση των νευρικών απολήξεων σε μύτη, γλώσσα, στόμα
o       Η αίσθηση της γεύσης και της όσφρησης αρχίζουν να επανέρχονται σε φυσιολογικά επίπεδα

2 εβδομάδες έως και 3 μήνες από το τελευταίο τσιγάρο
o       Βελτιώνεται η κυκλοφορία του αίματος γενικά
o       Βελτιώνεται το περπάτημα, μειώνεται η κόπωση
o       Αυξάνεται κατά 30% η αναπνευστική λειτουργία
o       Αρχίζει το νευρικό σύστημα να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες ∙ σπάνιες πια οι έντονες επιθυμίες για τσιγάρο

1 μήνα έως 9 μήνες από το τελευταίο τσιγάρο
o       Η συνολική ενέργεια του οργανισμού αυξάνει
o       Τα συμπτώματα που συνοδεύουν τη χρόνια χρήση τσιγάρου μειώνονται (βήχας, καταρροή, συνάχι, κόπωση, λαχάνιασμα)
o       Αποκαθίσταται ο φυσιολογικός ιστός της μύτης, του φάρυγγα,  του λάρυγγα, των πνευμόνων

1 χρόνο από το τελευταίο τσιγάρο
o       Μειώνονται οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος
o       Μειώνεται το υπερβολικό ρίσκο για στεφανιαία καρδιοπάθεια στο μισό σε σχέση με τους καπνίζοντες

5 χρόνια από το τελευταίο τσιγάρο
o       Μειώνεται κατά 50% η πιθανότητα θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα
o       Μειώνεται κατά 50% η πιθανότητα δημιουργίας καρκίνου του στόματος

10 χρόνια από το τελευταίο τσιγάρο
o       Η πιθανότητα θανάτου από καρκίνο των πνευμόνων είναι ίδια με αυτή των μη καπνιστών
o       Τα προκαρκινικά κύτταρα έχουν αντικατασταθεί με υγιή
o       Το ρίσκο για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι ίδιο με αυτό των μη καπνιστών
o       Μειώνεται δραστικά η πιθανότητα καρκίνου του στόματος, φάρυγγα, λάρυγγα, οισοφάγου, ουροδόχου κύστης, νεφρών και παγκρέατος

15 χρόνια από το τελευταίο τσιγάρο
o       Είναι σα να μην είχατε καπνίσει ποτέ ∙ οι πιθανότητες για οποιαδήποτε ασθένεια είναι ίδιες με αυτές των μη καπνιστών

Στην πράξη οι περισσότεροι καπνιστές θα πεθάνουν από νοσήματα της καρδιάς και των αγγείων (έμφραγμα της καρδιάς, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, ακρωτηριασμούς των ποδιών κι άλλες αγγειακές επιπλοκές), κι όχι, όπως ίσως να θεωρείται, από καρκίνους και παθήσεις των πνευμόνων. Κι αυτό γιατί οι καπνιστές πεθαίνουν σε μικρότερες ηλικίες από καρδιαγγειακές παθήσεις. Θα υπήρχαν πολύ περισσότερες περιπτώσεις καρκίνων του πνεύμονα, αν οι καπνιστές ζούσαν αρκετά για να τις αποκτήσουν. Σε αυτοψίες καπνιστών που πεθαίνουν από εμφράγματα της καρδιάς αποκαλύπτονται προκαρκινικά κύτταρα που σε μερικά χρόνια πιθανότατα θα εξελίσσονταν σε καρκίνους.
Μεταξύ των πολλών δηλητηριωδών χημικών στοιχείων που εκλύονται κατά το κάπνισμα, η νικοτίνη και το μονοξείδιο του άνθρακα προκαλούν καταστροφικές επιδράσεις στην καρδιά και στις αρτηρίες του σώματος. Η νικοτίνη προκαλεί αύξηση των παλμών της καρδιάς - περίπου 20 παραπάνω στο λεπτό, με κάθε τσιγάρο - αυξάνει την πίεση του αίματος, προκαλεί σπασμό των αρτηριών σε όλο το σώμα κάνοντας πιο δύσκολη την κυκλοφορία του αίματος και τέλος διευκολύνει στην εναπόθεση λίπους και χοληστερίνης στα τοιχώματα των αρτηριών, με αποτέλεσμα την πρόοδο της αθηροσκλήρωσης και την αύξηση της πιθανότητας θρομβώσεων. Το μονοξείδιο του άνθρακα που εκλύεται με το κάπνισμα εμποδίζει τη δυνατότητα μεταφοράς του οξυγόνου στο αίμα.
          Έτσι, η αύξηση της καρδιακής συχνότητας και της πίεσης του αίματος, ο σπασμός των αρτηριών, η δημιουργία στενώσεων στις αρτηρίες, ο κίνδυνος θρομβώσεων κι η δυσκολία μεταφοράς του οξυγόνου με το αίμα στους ιστούς, αποτελούν μέρος των κύριων παθοφυσιολογικών μηχανισμών των θανάτων των καπνιστών.

          Δυστυχώς, η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα σε καπνιστές στην Ευρώπη (μετά την Κύπρο) κι η Τρίτη σε όλο τον κόσμο μετά την Κύπρο και την Κούβα, γεγονός που κοστίζει περίπου 15.000 θανάτους το χρόνο. Τα χειρότερα όμως, για τη χώρα μας απεικονίζονται στα παρακάτω στατιστικά στοιχεία: Μέχρι τα 14, σχεδόν οι μισοί έφηβοι έχουν δοκιμάσει τσιγάρο, ενώ στα 18 ο ένας στους δύο μαθητές καπνίζει συστηματικά. Μόλις το 3% των μαθητών του γυμνασίου και το 11% των μαθητών του λυκείου καταφέρνουν να σταματήσουν το κάπνισμα μετά από συστηματική χρήση. Αυξάνονται όλο και περισσότερο οι νέες γυναίκες καπνίστριες, πολλές από τις οποίες δεν συμμορφώνονται και στις ευαίσθητες περιόδους της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Η πιθανότητα εμφράγματος στις γυναίκες έχει αυξηθεί κατά 50% σε σχέση με τους άνδρες.


Η καρδιοπάθεια «πεπρωμένο» ή τρόπος ζωής;


Όλες οι μεγάλες διεθνείς κλινικές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι ένας υγιεινός τρόπος ζωής έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στην καρδιαγγειακή υγεία. Η πλειοψηφία των ανθρώπων που υιοθέτησαν έναν υγιεινό τρόπο ζωής στη νεαρή κι ενήλικη ζωή έχουν χαμηλό κίνδυνο νοσημάτων από την καρδιά και τα αγγεία. Οι 5 σημαντικότεροι παράγοντες είναι η απουσία καπνίσματος, η μικρή κατανάλωση αλκοόλ, ο έλεγχος του σωματικού βάρους, η άσκηση κι ο υγιεινός τρόπος ζωής. Όπως υποστηρίζεται από έγκυρους ερευνητές «οι υγιεινές συνήθειες μπορεί να «ξεγελάσουν» μεγάλο μέρος γενετικών παραγόντων».

Δεν υπάρχουν σχόλια: